Een week of wat geleden hoorde ik tijdens het pubquizzen deze vraag:
Welk dier volgt in de Chinese kalender direct na de tijger?
Enfin, ik en mijn quiz-teamgenoten wisten het niet en dus gingen we zoveel mogelijk dieren uit die riem + jaartallen opschrijven. Vervolgens zouden we dan al puzzelend met de jaartallen (ik wist nog dat ik uit het jaar van de Tijger stam) een educatieve gok kunnen wagen.
Al snel kwamen een aantal dierennamen op tafel: tijger, hond, os, rat etc. Ik herinnerde me daarbij het klassieke Year Of The Cat van Al Stewart, en dus bracht ik die ook in.
Ik weet niet meer voor welk dier we uiteindelijk kozen, maar het juiste antwoord moest ‘konijn’ zijn. Verder begreep ik later dat de kat überhaupt niet in de Chinese dierenriem voorkomt en dat verbaasde me. Waarom zingt Al Stewart dan over The Year Of The Cat?
Eens even uitzoeken…
Chinese dieremriem
Dit zijn de 12 dieren van de Chinese dieremriem:
- Rat
- Os
- Tijger
- Konijn
- Draak
- Slang
- Paard
- Schaap
- Aap
- Haan
- Hond
- Varken
Hier zit dus geen kat bij.
Kat wel betrokken bij het ontstaan
Toch wordt de kat wel meermaals genoemd bij het ontstaan van deze Chinese dierenriem. Zo gaat het verhaal dat er voor de indeling van deze dierenriem een race werd georganiseerd, waarbij er een rivier moest worden overgestoken.
Volgens een versie waren de kat en de rat goed bevriend, maar verraadde de rat de kat, door ‘m niet te wekken op de dag van de race. Een andere versie vertelt dat zowel de rat als de kat bij het oversteken van de rivier op de rug van de os reisden en dat de rat de kat daarbij in het water duwde. Sindsdien zijn de rat en de kat aartsvijanden (Zie ook Wikipedia voor een uitgebreidere versie hiervan).
Vietnamese kalender
Ok, dit verklaart waarom de kat er niet bij zat, maar dit verklaart nog niet waarom Al Stewart zingt een Year Of The Cat. Dat heeft volgens mij te maken met de Vietnamese variatie van deze dierenriem kalender. Daarin komt o.a. in plaats van het konijn een kat voor. 1975 was een jaar van het konijn (Chinees) en kat (Vietnamees) en dat is vermoedelijk het jaar waarin Al Stewart het schreef, omdat hij het januari 1976 opnam.
Year Of The Cat
Verder geeft de tekst van Year Of The Cat me geen aanwijzingen, behalve dat het woord ‘cat’ wellicht beter in de melodie past dan ‘rabbit’. Zou dit de reden geweest zijn om de Vietnamese variant te gebruiken?
Hoe dan ook, het liedje (en gelijknamige LP) betekende de doorbraak voor Al Stewart. In Nederland en de VS bereikte het de top 10 en het geldt nog steeds als zijn meest klassieke bijdrage aan de popmuziek, o.a. door de heldere productie van Alan Parsons en natuurlijk de heerlijke solo waarin een akoestische gitaar over gaat in een elektrische, die weer opgevolgd wordt door een saxofoon.
Luister zelf maar naar deze fraaie live versie:
1976 – year of the cat in vietnam…
Hmm, ik zou het zoeken in het feit dat de vietnamoorlog tot 1976 heeft geduurd…
Volgens mij is het meisje in het liedje de prille vrede / prille vrijheid.
Ha, de Vietnam oorlog. Daar heb ik nog niet aan gedacht. Hmmm.
Ik hoopte dat ik door dit blogje ook de Chinese dierenriem beter ging leren kennen. Gisteren kregen we tijdens een Murphy’s Quiz weer een vraag over deze dierenriem:
Welk dier komt na de Aap in de Chinese dierenriem?
Wij kwamen hier helaas niet uit, ook al wisten we wel meer dieren te noemen die in deze riem voorkwamen.
Teamcollega Erik is daarna bezig geweest met het bedenken van ezelsbruggetjes, en heeft deze twee bedacht:
Red ons tamme konijn dat steeds pootjes geeft aan halfdode hoogblonde varkens!
Roderik opereert tamme konijnen die steeds pootjes geven aan harige hoogbejaarde varkens
(rat os tijger konijn draak slang paard geit aap haan hond varken)
Nu hoop ik door dit hier te posten, ik het beter ga onthouden. Ik ben benieuwd
Cecile en Peter,
@Cecile: Kleine correctie de Vietnam oorlog is officiëel beëindigd op 30 april 1975.
@Peter: Er zit een kleine hint in de tekst van year of the cat. Wierook en patchouli als “ingrediënt” worden veel gebruikt in het Vietnamees boeddisme.
Groet,
Jan Gerrit
De kat in chenees dierenrim is ook de haas!!
En het is voor het jaar 1976
De verklaring die ik hoorde was dat in Vietnam geen konijnen zijn.
1975 is het jaar van de kat