In de film ‘Music & Lyrics‘, met o.a. Drew Barrymore en Hugh Grant, werd gezegd dat de muziek van een lied vergelijkbaar is met datgene wat je ziet wanneer je voor het eerst met iemand kennis maakt. De tekst van het nummer symboliseert het beter leren kennen van die persoon.
Ik vind dat een erg fraaie weergave van de tegenstelling tussen de tekst en de muziek van een popliedje, waarmee gesuggereerd wordt dat de tekst belangrijker is. Maar gaat dit altijd op? Bij veel liedjes kun je op muzikaal vlak ook meer ontdekken dan je in eerste instantie hoort.
Hmm, laat ik hier eens wat langer bij stilstaan…
Muziek en teksten in de populaire muziek
M.b.t. de populaire muziek zijn de teksten zijn tot de jaren 60 wat mij betreft vrij ondergeschikt geweest aan die van de muziek. Laten we eerlijk zijn, de teksten van nummers als Rock Around The Clock, Great Balls Of Fire en Bye Bye Love zijn niet voorzien van diepgaande teksten. Pas met de komst van Bob Dylan (1962+) en de latere protestzangers generatie werden teksten belangrijk, soms zelfs belangrijker dan de muziek.
Enfin, hierdoor worden we sinds die tijd geconfronteerd met een grote variatie aan popsongs, waarbij de ene meer nadruk legt op de tekst, en een andere meer op de muziek. Combinaties komen natuurlijk ook voor. Zo zijn er songs waarbij de tekst van dezelfde hoge kwaliteit is als die van de muziek. Omgekeerd bestaan er ook liedjes waarbij zowel de tekst als de muziek van een eenvoudige kwaliteit zijn.
Aangezien over smaak te twisten valt, mag je bij deze categorieen zelf namen bedenken. Om je daarbij te helpen heb ik een eenvoudig diagram gemaakt:
Muziek vs. tekst diagram
A: Bevat liedjes van zowel een lage muzikale als tekstuele kwaliteit (=l.q.). Wat mij betreft zou je hierin een groot aantal Nederlandse pret-artiesten kunnen plaatsen. 🙂
B: Hier is de muziek belangrijker dan de tekst. Wellicht dat je hier veel virtuozen en muzikanten bands kan aantreffen.
C: In deze categorie ligt de nadruk op de tekst. Hierbij denk ik aan protest zangers en singer-songwriters.
D: Hier vind je zowel een nadruk op de teksten als de muziek. Eenieder zal hier zelf wel een aantal namen bij kunnen noemen. 😉
Dus?
Tsja, zelfs met dit diagram kom ik er nog niet volledig uit. Hmm, laat ik het publiek maar vragen. Ok, pak de stemkastjes er maar bij en laat me weten naar welke categorie jullie muzikale voorkeur uitgaat. A, B, C of D?
Zoals met alle modellen eigenlijk heb je hier niet alle variabelen te pakken. Er zullen heleboel extra dimensies zijn lijkt me.
Voorbeeld: iemand met ‘redelijke’ muzieksmaak (dus laten we zeggen dat de persoon iig zijn/haar keuze van ‘goede muziek’ en ‘goede tekst’ kan verdedigen) kan best genieten van bv een carnavalskraker. Daarvoor zou je as-Z “blijheid” kunnen introduceren… Wil je verder gaan wordt het meer dan 3d, das wat lastig tekenen :). Maar je zou kunnen denken in categorie “virtuositeit” (je vind de muziek niet mooi, maar wel knap gespeeld), etc etc.
Misschien zijn de voorbeelden niet helemaal duidelijk, maar ik hoop het systeem wel. That being said denk ik dat muziek en tekst beide even belangrijk zijn, maar muziek valt je eerder op omdat je dat kan volgen zonder echt je best te doen. Je kan later wel extra lagen ontdekken, maar die veranderen meestal niet structureel je gevoel over muziek. soms wel, maar dat komt niet vaak voor. Tekst is echter (tenminste voor mij) moeilijker om in 1 keer te pakken: soms, ook al versta je alles direct, ‘wantrouw’ ik het doel van de schrijver, of moet ik gewoon ff kijken wat de schrijver bedoelt kan hebben..
Mooi voorbeeld daarvan is alle amerikanen die helemaal gek op “born in the USA” gingen, terwijl dat een anti-amerika song is. -> heeft dus misschien niets met belangrijkheid te maken, maar wel met op welke manier die verschillende dingen in je brein aankomen. (abstracter e tekst-kant vs de ‘primaire’ gevoelns van muziek?)
Er zit geen ‘B’ in ‘Sonic Youth’.
En toch, en toch…
@Nanne. Dat zijn interessante toevoegingen en ik ben het met je eens dat popliedjes meer dimensies dan alleen muziek of tekst kunnen bevatten. Dat neemt niet weg dat dit model wel gebruikt kan worden om de voorkeur of prioriteit van iemand te bepalen m.b.t. deze twee grootheden.
Waar erger je je bijvoorbeeld meer aan? Een lied met een goede tekst maar een vreselijke muzikale uitvoering, of een goed in het gehoor liggend nummer met een vreselijk clichematige tekst?
Born In The USA is inderdaad een mooi voorbeeld. Ik vond het eerst ook pro-Amerika klinken (maar ik was in 1984/85 ook nog kind 😉 ). President Ronald Reagan dacht destijds dat het een pro-VS nummer was.
@Wouter: Eh?
Peter, ik herinner me dit gesprek nog van ruim een jaar terug. Dat kwadrant was een goede uitvinding. D is natuurlijk super en A een beetje eng. Maar ik maak liever een bochtje over C dan over B.
@Cecile, aan dat gesprek moest ik ook denken. Dat kwadrant maakt het lekker overzichtelijk. Ik ben het met je letter-volgorde wel eens denk ik.
als we bij de kwadranten blijven: voor de radio is het belangrijker om goede muziek te hebben, want als je je best doet kun je de tekst negeren 😛
Luister je echter naar de muziek (oftewel, als je echt een mening wilt vormen) dan is tekst belangrijker. Een ijzersterke tekst met rare muziek kan ik waarderen, maar goede muziek met een slechte tekst (of nog erger, een tekst met een mening die ik belachelijk vind) is niet al tijd even te pruimen… iets met plaatsvervangende schaamte etc 😉