Heel lang geleden beluisterden mensen hun muziek door grote zwarte ronde schijven op een pottenbak-achtige draaitafel te plaatsen. Die schijf noemde je een plaat en bestond uit een lange spiraalvormige lijn (groef) waarover een piepklein lees-element (de naald) van buiten naar binnen bewoog terwijl de plaat ronddraaide. Deze naald registreerde piepkleine afwijkingen in die groef en vertaalde dat naar trillingen (muziek).
Enfin, deze manier van muziek afspelen biedt nog steeds een paar extra mogelijkheden die niet bij de latere CD’s en MP3 spelers ziet. Scratchen is daar wellicht het bekendste voorbeeld van.
Dubbele groef
Een andere afspeel-techniek die je niet ziet bij CD’s en MP3 spelers is die van de dubbele groef. Bij een dubbele groef album zijn er in plaats van 1 lange spiraalvormige groef, 2 lange groeven op 1 plaatkant te vinden. Aangezien deze groeven pararel lopen, zal afhankelijk van waar de naald op de plaat wordt geplaatst, niet altijd dezelfde opname te horen zijn.
Monty Python
Het bekendste voorbeeld van zo’n dubbele groef plaat (of multisided record) is ‘Matching Tie and Handkerchief‘. Dit is een album uit 1973 van het onvolprezen Monty Python’s Flying Circus. Op 1 van de 2 plaatkanten werd deze tamelijk briljante dubbele groef gimmick toegepast, waardoor er eigenlijk 3 groeven op deze plaat te vinden waren. Elke van deze 3 groeven bevatte verschillende opnamen. Hiermee hebben de leden van Monty Python ongetwijfeld veel onwetende luisteraars op het verkeerde spoor gebracht. Om de verwarring voor de luisteraar nog te vergroten werd op beide plaatkanten de tekst ‘Side 2’ geplaatst.
Briljant toch?
Als je dat niet wist toen je de plaat kreeg, zul je bijzonder verbaasd staan te kijken als je de 2e keer afspelen de andere groef te pakken had… 🙂