Ik vraag me vaak af waarom er altijd dezelfde liedjes in golden oldies programma’s zoals de Arbeidsvitaminen worden gedraaid.
Denk hierbij aan cliché liedjes als Down Under, Take On Me, Wonderwall en Satisfaction. Ik ben toch niet de enige die graag eens een ander nummer van die groepen wil horen? Waarom hoor je bijvoorbeeld elke keer dat inmiddels irritant geworden ta-ta ta-ta-taaa rifje van Satisfaction en niet 19th Nervous Breakdown, Mother’s Little Helper of Honky Tonk Women van de Stones?
Ongetwijfeld heeft de keuze voor dezelfde beperkte groep klassiekers te maken met het format van een radiozender, gebruiksonderzoeken en luistercijfers. Wellicht is het net als bij een concert: bekende liedjes krijgen de meeste respons.
Enfin, ik kon me daarin niet vinden, tot ik me gisteren een andere reden bedacht:
Het bewaren van een liedje voor latere generaties.
Uitleg
Liedjes worden net als mensen ouder. Daarbij komen er ook elke week/maand/jaar nieuwe populaire nummers bij. De collectieve geheugenruimte voor muziek van de Nederlandse bevolking is nu eenmaal beperkt, waardoor er continu liedjes uit dit collectieve geheugen verdwijnen.
Kijk bijvoorbeeld eens naar de top 100 aller tijden lijst van 1979. Daarin vind je veel prachtige liedjes die je niet meer op Radio 3FM hoort, en daarmee verloren lijken voor volgende generaties. Denk hierbij aan liedjes als Down Down (Status Quo), Oh Well (Fleetwood Mac), Give Up Your Guns (Buoys) en Arms of Mary (Sutherland Brothers & Quiver).
De liedjes uit die lijst die je nog wel steeds hoort, zoals Radar Love, Hotel California en Satisfaction, hebben o.a. hun grip op latere generaties verkregen omdat ze zo vaak herhaald zijn in golden oldie programma’s.
Ambassadeurs van toen
Door het blijven herhalen van liedjes in programma’s zoals Arbeidsvitaminen, blijven deze liedjes bewaard voor latere generaties. Het zijn daarmee kleine tijdcapsules die hopelijk toekomstige muziek-ontdekkingsreizigers inspireren om nog meer graafwerkzaamheden te verrichten in de muziekgeschiedenis.
Deze cliché liedjes kun je dus zien als een soort van ambassadeur van artiesten en genres van vroeger. Ik ben op deze manier immers ook in aanraking gekomen met vele mooie liedjes van voor mijn tijd, zoals die uit het oeuvre van de Rolling Stones.
Signature songs
Daarbij kan ik me voorstellen dat signature songs (~cliché nummers) geschikter zijn als ambassadeurs, omdat ze wellicht een grotere groep luisteraars tot graafwerkzaamheden zullen aanzetten.
Mijn kijk op te vaak gehoorde golden oldies is hierdoor (voorlopig) veranderd.
Wat vind jij van deze beredenering?
Het is een bekend psychologisch proces dat wanneer iemand erg van iemand anders houdt en vervolgens continu wordt teleurgesteld, maar er nog niet klaar voor is om afscheid te nemen, dat deze persoon dan excuses gaat bedenken voor de ander zijn gedrag. “Misschien bedoelt hij het niet zo…”
Zoek een nieuwe radiozender Peter, “doelgroepgericht programmeren” werkt niet voor muziekliefhebbers zoals jij. See the truth, it’s all about the money.
Ik luister op mijn werk veel naar Radio 2. Muziek die redelijk ‘te doen’ is voor iedereen. Geen smartlappen (het blijft bij af en toe een misser in de Gouden Uren, tussen 9 en 12), geen snoeiharde rock, geen rap – voor elk wat wils.
Tot ongeveer een jaar geleden vond ik het allemaal best te pruimen.
Het laatste jaar erger ik me groen en geel aan het strakke ‘format’ – het lijkt wel of er op de playlist maar een paar honderd nummers staan: weer Hotel California, weer Duffy (honderd keer per dag), weer Ilse DeLange… ik krijg er wat van!
Toch denk ik dat er wel wat voor jouw redenering te zeggen valt. Muziek brengt je natuurlijk vaak terug in de tijd.
Een voorbeeld: het succes van Stars on 45 in 1980/1981 met hun Beatles-medley heeft mij destijds naar het reportoire van de Beatles gebracht. Als ik die plaat nu hoor, ben ik producer Jaap Eggermont nog steeds dankbaar. En wat krijg je als je via Jaap Eggermont in de Nederlandse muziekbiz duikt: Golden Earring, Sandy Coast… en dan wil ik alles horen! Inderdaad: graafwerkzaamheden 😉
En ja, breek me de bek niet open over The Beatles – die staan aan de wieg van zowat alles wat Engeland heeft voortgebracht. Nog meer graafwerkzaamheden!
Ik bedoel maar. Uiteindelijk grijp je toch altijd terug en zal al die ouwe meuk voor nieuwe generaties uiteindelijk een ontdekkingsreis zijn. Hoop ik. Is ‘t toch nog ergens goed voor.
Aan de andere kant zijn nieuwe hippe leuke liedjes ambassadeurs voor leuke nieuwe artiesten voor de oude generatie 😉 (lange zin, maar je snapt wat ik bedoel) dus ik ben voor nieuwe liedjes, die ouwe kennen we nou wel!
Het is net als in de schilderkunst: Iedereen kent de Nachtwacht, maar dat Rembrandt ook nog wat andere verfwerkjes gemaakt heeft is bij de meeste mensen nauwelijks bekend. Er is een hele speelfilm over de Nachtwacht gemaakt, waar zijn andere werken niet eens in genoemd worden.
Van Gogh met zijn Zonnebloemen, Het Straatje van Vermeer, de Stier van Potter etc. Toch kunstenaars die best leuke andere dingen gemaakt hebben.
Je moet Satisfaction gewoon eens twee jaar niet horen en dan hoor je ineens weer dat het toch echt wel power heeft. En dat geldt voor meer van die evergreens. Ik kon One van U2 niet meer horen, totdat ik de versie van Johnny Cash hoorde: sindsdien vind ik het toch wel weer een goed nummer. Soms brengen vreemde covers de kracht van een song weer naar boven. Het omgekeerde trouwens ook.
Om een lang verhaal niet nog langer te maken: ik luister alleen naar de radio in de auto (altijd dezelfde Oldies zender) en ook daarop hebben ze volgens mij een random keuze uit een bestand van misschien 2000 nummers, maar sommige komen wel erg vaak voorbij.
Helemaal eens met George..