Toen ik vorige week las dat de CD single mogelijk in 2009 zal gaan verdwijnen realiseerde ik me nog niet dat we hierdoor waarschijnlijk ook afscheid zullen moeten nemen van het fenomeen ‘B-kantje’. 
Eigenlijk bestaat het B-kantje niet echt meer, maar bedoel ik hiermee de bonus track(s) die je meestal op een CD single aantreft. Dit kunnen vaak leuke nummers zijn. Denk aan allerlei remixes, single versies, covers, demos, live opnamen of restanten van opname sessies: nummers die het bijbehorende album niet haalden. In het vinyl tijdperk kwamen deze vaak op de B-kant kant van singles terecht. In het digitale tijdperk waren dit vaak de aanvullende nummers op een CD single. Deze bonus tracks maakten singles ook interessant voor fans, die het bijbehorende album al in hun bezit hadden. De verkoopcijfers van singles werden hierdoor ook mede beinvloed.
Double A-sides
Met het verdwijnen van de B-kantjes verdwijnen ook de double A-sides. Hoewel het tegenwoordig niet zo vaak meer voorkomt, kwam het vroeger regelmatig voor dat er dubbele a-kant singles werden uitgebracht. Hierbij werden zowel de A- als B-kant van een single gepromoot, waardoor beide kanten airplay konden verkrijgen. Bekende dubbel A-sides zijn: We Are The Champions/We Will Rock You (Queen), Penny Lane/Strawberry Fields Forever (Beatles) en Don’t Be Cruel/Hound Dog (Elvis Presley).
In andere gevallen kwam het voor dat DJ’s het B-kantje begonnen te draaien, waardoor deze bekender werd dan de als hit bedoelde A-kant. Vaak werden deze singles bij een latere persing dubbele A-kant singles. 
Een heel bekend voorbeeld hiervan is Reason to Believe/Maggie May van Rod Stewart. Maggie May was bedoeld als B-kantje, maar werd in 1971 een wereldhit toen dit nummer populairder bleek dan de A-kant, Stewart’s versie van Reason To Believe (een Tim Hardin cover). Maggie May zorgde voor de wereldwijde doorbraak van Rod Stewart. Door het verdwijnen van de CD single zal een doorbraak via een B-kantje niet meer mogelijk zijn.
One track mind
Enfin, door het verdwijnen van de CD single en de opkomst van muziek webwinkels, waarin je vaak per liedje afrekent, lijkt het B-kantje te verdwijnen. Ik vraag me af wat artiesten zullen gaan doen met hun restopnamen. Er zullen vast een paar in exclusieve vorm worden aangeboden op sites als iTunes en AOL, toegevoegd worden aan soundtracks, of er zullen misschien wat meer ‘rarities’ albums op de markt komen, maar ik vraag me toch af of deze nummers net zo makkelijk hun weg naar het publiek kunnen vinden.
Wat denken jullie?
Nog zoiets raars: In Nederland lijkt Yesterday van de Beatles volgens de hoes en labelnummers de B-kant te zijn van Dizzy Miss Lizzy.
Ik zit op mijn werk dus ik kan het nu niet checken, maar ik herinner flinke verwondering toen ik die release inspecteerde.
@Jan: Dat lijkt me erg opmerkelijk. Zou Dizzy Miss Lizzy (een cover) een single van de Beatles zijn?
Of is dit een mispersing?
@Peter, ik heb het over de Nederlandse persing. In Nederland werden veel meer Beatles singles uitgebracht dan in Engeland. Zo is Yesterday in 1965 niet uitgebracht, omdat de overige Beatles het nummer niet in hun stijl vonden passen (pas in 1976 kwam het in Engeland als single uit). Elders, ook in Nederland, werd Yesterday wel in 1965 uitgebracht.
Ik neem dus ook een voorbehoud: het lijkt een B-kant van Dizzy Miss Lizzy op basis van label en hoes. Maar het gegeven is wel opmerkelijk. Waarom zouden ze dat gedaan hebben? Yesterday is een klassiek prachtnummer en om die te delegeren naar B omwille van een ander prachtnummer, dat voor de rest een regulier gierend rock ‘n roll ding is? Tja. Geen idee. Misschien omdat de overige Beatles het nummer niet in hun straatje vinden passen en de maatschappij toch een singlerease wilde hebben? Zou kunnen.
Op de Help elpee staan de nummer wel naast elkaar op kant 2: Yesterday als voorlaatste nummer en Dizzy Miss Lizzy als laatste.