Naast de prima verzamelbox Het Beste Uit 20 Jaar Top 2000 (14 CDs) en de tegenvallende Top 2000 scheurkalender verscheen dit jaar ook het indrukwekkende 20 Jaar Top 2000 – Het Grote Koffietafelboek waarin de auteurs Leo Blokhuis, Norbert Pek, Dirk Jan Roeleven en Arjan Vlakveld in 240 pagina’s op boeiende wijze de Top 2000 belichten.
Het fraai vormgegeven boek (foto’s, vintage LP doordruk etc.) bestaat uit vier soorten artikelen:
1. Documentaires
In deze 30 stukjes vind je persoonlijke beschrijvingen van hoe de knap gemaakte mini-documentaires uit het leuke TV programma Top 2000 a Go Go tot stand zijn gekomen, o.a. met Amy MacDonald, Carol Kaye, Stef Bos, Beth Hart, Benny Anderson, Harrie Jekkers en de zo te lezen nog te verschijnen docu over Irma Thomas (Time Is On My Side).
2. Top 2000 specials
In deze 7 stukjes wordt stil gestaan bij de totstandkoming van de eerste Top 2000, de uitdagingen die daarbij kwamen kijken, het Top 2000 Café, de DJs en een aantal prominente artiesten (Adele, Queen, Boudewijn de Groot). Het viel me op hoe openhartig er geschreven wordt over de totstandkoming van deze lijst. Zo valt er te lezen dat er in het begin af en toe gesjoemeld werd met de lijst bijvoorbeeld om bepaalde liedjes op een ander tijdstip uit te kunnen zenden. Ook komt de keuze van het langzaam loslaten van het veilige Radio 2 format en bijbehorende liedjes in ruil voor een lijst die meer representatief is voor heel Nederland aan bod, alsmede het omgaan met lobby acties. Top 2000 bedenker Kees Toering zei destijds over de Ede Staal lobby actie:
“Gaan we tolereren dat dit nummer misschien op een komt te staan? Toen heb ik gezegd: dat gaan we absoluut niet doen. Dat zou het einde van de Top 2000 zijn. Dan wordt het een lijst voor degene met de grootste bek, de slimste marketingstrategie, het meeste geld. Dat wil ik niet. Ik wil de favoriete nummers van individuele luisteraars.“(p.29)
Uitgerekend dit jaar kondigde de redactie vooraf aan soepeler met lobby acties om te gaan, wat zo te zien resulteerde in de hoge binnenkomst van De Boer Dat Is De Keerl van Normaal (plaats 9) en dit jaar kwam ook het betreffende liedje van Ede Staal (’t Het Nog Nooit Zo Donker West) voor het eerst de Top 2000 binnen (op plaats 476). Ik ben erg benieuwd of Kees Toering hier anders is over gaan denken, of dat hij hierbij overruled is.
3. Petit histoires
De 15 petit histoires in dit boek geven een korte beschrijving van een bepaalde artiest (Aretha, Sinatra), liedje (Piano Man, Africa, Stille Nacht) of thema (Blur vs. Oasis, afscheidsliedjes) en doen denken aan de popmuziek geschiedenislessen die Leo Blokhuis geeft in het TV programma Top 2000 a Go Go.
4. Opmerkelijke parels
De laatste 30 pagina’s zijn gewijd aan deze negen door de auteurs onder de aandacht gebrachte liedjes die ook te vinden zijn op de bijbehorende 10 inch vinyl plaat:
- Duncan Browne – The Wild Places
- Roberta Flack – The First Time Ever I Saw Your Face
- Manic Street Preachers – Motorcycle Emptiness
- Buggles – Video Killed the Radio Star
- Euson – Both Sides Now
- Fatboy Slim – Praise You
- Isley Brothers – The Highways of My Life
- Visage – Fade To Grey
- Beth Hart – Leave the Light On
Nogal groot
Deze bijgevoegde 10 inch plaat zorgt er ook voor dat het boek nogal groot is (iets van 30 x 30 cm). Dit oogt indrukwekkend, maar wat mij betreft had die plaat er niet per se bij gehoeven (cd-tje misschien?), zodat het boek in een handzamer formaat geleverd had kunnen worden, waardoor je het eenvoudiger kan lezen (trein, vakantie) en op je boekenplank kan plaatsen.
Statistieken
Tussen de artikelen zijn er ook af en toe wat grafieken, lijsten en tabellen met leuke statistische gegevens over de Top 2000 te vinden, zoals een lijst met noteringen van hiphopnummers door de jaren heen, de meest voorkomende talen, Trevor Horn producties in de lijst, en de Top 25 van de eerste Top 2000 uit 1999 en die van 2018.
Helaas waren een aantal van deze statistieken ietwat onduidelijk of onvolledig, bijvoorbeeld:
- p. 35: Bij een aantal taartdiagrammen waarin het stemgedrag voor bepaalde liedjes per leeftijdsklasse wordt weergegeven, verschillende deze klassen van kleur, waardoor ze moeilijker te vergelijken zijn.
- p. 55: Bij de lijst van de 20 meest voorkomende woorden in liedjes uit de Top 2000 gaat het blijkbaar alleen om woorden uit de titels (en niet om woorden uit de teksten).
- p. 73: Bij het histogram met de speelduur van de liedjes in de Top 2000 is de speelduurklasse op de x-as erg moeilijk af te lezen.
- Verder ontbreken er bij veel van deze statistieken jaartallen waardoor het niet duidelijk is op welke editie(s) van de Top 2000 deze gegevens gebaseerd zijn.
Leuk boek!
Afgezien van het grote formaat en een paar net niet duidelijk genoeg weergegeven grafieken is 20 Jaar Top 2000 – Het Grote Koffietafelboek een erg leuk boek. De fraaie vormgeving, de grote hoeveelheid informatie op 270 grote bladzijden, de boeiend geschreven persoonlijke verhalen van de auteurs tijdens hun ontmoetingen met popsterren en mensen achter de schermen, het openhartige kijkje in de totstandkoming van deze lijst zorgen er wat mij betreft voor dat de auteurs hun vorige Het Grote Top 2000 A Gogo Kijk-, Lees- en Luisterboek weten te overtreffen. Dat boek verscheen 5 jaar geleden, en ik hoop dat we niet weer zo lang hoeven te wachten op een volgend deel 🙂